Hukumar kula da ilimin bai daya ta kasa ta ce kasa da kashi 30 cikin 100 na yara mata ne ke wucewa daga makarantun firamare zuwa makarantun sakandare.
Sakataren zartarwa na UBEC, Dokta Hamid Bobboyi, a ranar Laraba, wanda ya gabatar da jawabin bude taron kwanaki biyu na shiyyar mai taken, ‘Yan mata sun sauya sheka daga firamare zuwa kananan sakandire a Najeriya, ya ce bayanan na da tada hankali sosai.
Bobboyi, wanda ya samu wakilcin mataimakin babban sakataren UBEC, Isiaka Kolawole, ya ce, “Binciken da aka yi kan gibin da ake samu a fannin ilimi, musamman a bangaren ilimi na farko, ya nuna cewa ‘yan mata a matakin farko na makarantun firamare na fuskantar sarkakiyar kalubale wajen kammala ilimi na asali da samun damammakin lafiya da tattalin arziki a yankinsu.
“Abu mai mahimmanci, bayanan da aka samu sun nuna cewa yawan shiga makarantun firamare na yara mata ya fara da yawa kuma ya ragu sosai tare da kasa da kashi 30% na masu rajista wadanda suke wucewa zuwa matakin Sakandare.”
Ya kara da cewa a saboda haka ne UBEC ta hada kai da UNICEF don magance gibin da ake samu a fannin samar da abinci ta UBE, inda ya ce an gayyaci dalibai mata daga jihohi shida da suka hada da Ondo, Legas, Kwara, Oyo, Osun, da Ogun zuwa dandalin domin tantancewa, al’amurran da suka shafi tushen dalilan kasawar ‘ya’ya mata na kammala makarantun firamare da wucewa zuwa bangaren ajujuwan JSS na ilimin farko.
Shima da yake jawabi, daraktan wayar da kan jama’a, Ossom Ossom, ya bayyana cewa yana da kyau a tabbatar da samun nasarar sauya shekar ‘ya’ya mata daga makarantun firamare zuwa sakandare da manyan makarantu.
“Bayanan da muke da su suna tayar da hankali. A wurin taron, me ya sa za a koyar da ‘ya’ya mata don a tabbatar da mun rage auren wuri da ake yiwa ‘ya’ya mata,yawaitar rage mace-macen mata masu juna biyu don ganin an dauki muhallinmu a matsayin al’umma mai wayewa? Muna son samar da tsarin da ya dace don yarinyar ta yi kyau.”
Shugaban hukumar kula da ilimin bai daya ta jihar Legas, Wahab Alawiye-King, ya bayyana cewa “’ya’yanmu mata daga shiyyar Kudu maso Yamma a Najeriya, masu shekaru 11 zuwa 19, sun kai shekarun balaga. Shekarun sanin kai a matsayin yarinya. Muna nan don tambayar me kuke ganin za a iya yi? Mun kasance a nan don gano duk abubuwan da ke sa ‘yan mata ba su iya wucewa zuwa makarantar sakandare da matakan kariya.
